อาการปวดหลังบริเวณเอวส่วนล่าง ให้สัง้กตได้ว่าอาจเป็นสัญญาณของกระดูกสันหลังเคลื่อน ซึ่งมีการเคลื่อนไปกดทับเส้นประสาท ส่งผลให้มีอาการปวดร้าวลงขา ชาขาหรือชาเท้า กล้ามเนื้อขาอ่อนแรง รวมถึงมีปัญหาตามร่างกายอื่น ๆ อีกมากมาย วันนี้เราจะพาทุกท่านไปทำความเข้าใจของอาการกระดูกสันหลังเคลื่อนว่ามีความอันตรายมากน้อยแค่ไหน ใครที่อยากรู้แล้วบ้าง ตามไปชมกันเลยค่า!
สาเหตุกระดูกสันหลังเคลื่อน
สาเหตุหลัก ๆ ของกระดูกเคลื่อนเกิดจากอาการปวดหลังในผู้ป่วยที่มีภาวะกระดูกสันหลังเคลื่อน ซึ่งมักพบได้จากหมอนรองกระดูกสันหลังเสื่อม ตามด้วยข้อต่อกระดูกสันหลังข้อที่ 4 5 เสื่อม ซึ่งเมื่อกระดูกสันหลังเกิดการเคลื่อนตัวออกจากกัน ส่งผลให้โพรงเส้นประสาทตีบแคบ จนเกิดการกดทับเส้นประสาท ทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดร้าวลงขาร่วมกับอาการชาและมีภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรง หรือในผู้ป่วยบางรายอาจมีปัญหาในการควบคุมระบบขับถ่ายร่วมด้วย หรืออาจเกิดจากสาเหตุด้านอื่น เช่น
- ข้อต่อกระดูกสันหลังเสื่อมหรือมีความผิดปกติตั้งแต่กำเนิด
- ได้รับอุบัติเหตุจนเกิดการบาดเจ็บต่อกระดูกสันหลัง หรือบางรายกระดูกสันหลังส่วน pars interarticularis หัก
กระดูกเคลื่อนอาการเป็นอย่างไร
โดยส่วนใหญ่แล้วหากเกิดภาวะกระดูกสันหลังเคลื่อนมักจะมีอาการปวดหลังและมีอาการร้าวลงขา หรือปวดตึงกล้ามเนื้อบริเวณหลังส่วนล่าง ไปจนถึงสะโพกและต้นขาด้านหลัง ผู้ป่วยบางรายจะมีอาการปวดหลังบริเวณเอวส่วนล่าง ซึ่งมาจากการก้มหรือแอ่นหลัง แต่หากอาการกระดูกสันหลังเคลื่อนมากถึงขั้นกดทับเส้นประสาท อาจทำให้มีอาการปวดร้าวลงขาร่วมกับอาการชาที่ขาหรือเท้า จนทำให้เกิดภาวะกล้ามเนื้อขาอ่อนแรง
กระดูกเคลื่อน รักษา อย่างไร
วิธีรักษากระดูกสันหลังเคลื่อน แพทย์จะเลือกใช้วิธีการรักษาที่เหมาะสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย หากมีการวินิจฉัยเรียบร้อยแล้ว แพทย์จะเลือกใช้วิธีการรักษา 2 วิธีดังต่อไปนี้
1. กระดูกสันหลังเคลื่อนกายภาพบำบัด (ไม่ผ่าตัด)
ส่วนใหญ่การรักษานี้จะอยู่ในกลุ่มผู้สูงอายุที่มีอาการกระดูกสันหลังเคลื่อน ซึ่งเกิดจากความเสื่อมของกระดูกสันหลัง และมีอาการปวดหลังร่วมกับอาการปวดร้าวลงขา ที่เกิดจากกระดูกสันหลังเคลื่อนทับเส้นประสาท ซึ่งจะมีวิธีการรักษาดังนี้
- ใช้ยาเพื่อลดอาการปวดข้อต่อกระดูกสันหลังอักเสบ กล้ามเนื้อบริเวณหลังเกร็งตัว โดยแพทย์จะให้ยาลดปวด คลายกล้ามเนื้อ หรือหากผู้ป่วยมีอาการชาร้าวลงขา อาจจะได้ยาลดอาการปวดปลายประสาทร่วมด้วย หรือหากมีอาการที่มากไป แพทย์อาจฉีดยาบริเวณโพรงไขสันหลัง เพื่อช่วยลดอาการปวด ซึ่งจะได้ผลไวมากกว่าการรับประทานยา
- กระดูกสันหลังเคลื่อน กายภาพบำบัดเป็นวิธีที่ช่วยลดอาการปวดได้ดีอีกหนึ่งวิธี เช่น การดึงหลังช่วยลดอาการปวดให้ผู้ป่วยจนอาการบรรเทาลง และเสริมด้วยการบริหารฟื้นฟูร่างกายโดยการเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อบริเวณหลัง เพื่อช่วยให้อาการปวดหลังดีขึ้น
2. การรักษากระดูกสันหลังเคลื่อนแบบผ่าตัด
การผ่าตัดจะต้องในดุลพินิจของแพทย์เท่านั้น เนื่องจากวิธีการรักษาด้วยการผ่าตัดจะนำไปใช้กับผู้ป่วยที่มีการรักษาแบบไม่ผ่าตัดแต่ไม่หาย โดยผู้ป่วยบางรายอาจมีมีอาการปวดหลังเรื้อรัง หรือมีอาการปวดจากการกดทับเส้นประสาท ซึ่งแพทย์จะทำการผ่าตัดตามอาการดังต่อไปนี้
- การผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูกสันหลังสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการปวดหลังร่วมกับมีภาวะกระดูกสันหลังเคลื่อนทับเส้นประสาท
- การผ่าตัดใส่โลหะยึดตรึงกระดูกสันหลัง โดยการขยายโพรงเส้นประสาท ซึ่งแพทย์จะทำการใส่โลหะดามตรวแนวกระดูกสันหลังบริเวณที่มีปัญหา
ท่าบริหารร่างกาย กระดูกสันหลังเคลื่อน
หากใครที่มีภาวะดูกสันหลังเสื่อมหรือเคลื่อน เรามีท่าออกกำลังกายเพื่อช่วยลดอาการปวดจากกระดูกสันหลังเคลื่อนกายภาพบำบัด สามารถทำตามง่าย ๆ ได้ดังนี้
- ท่านอนคว่ำ ซึ่งเหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีเพิ่งมีอาการปวดหลังเพื่อลดการกดทับของหมอนรองกระดูกสันหลังทับเส้นประสาท และควรใช้ระยะเวลานอนคว่ำอย่างน้อย 10-15 นาทีต่อวัน
- ฝึกการหดของกล้ามเนื้อหน้าท้อง โดยผู้ป่วยจะต้องทำการหายใจเข้าและหายใจออกลึก ๆ 2-3 ครั้ง โดยให้การหายใจเข้า กล้ามเนื้อหน้าท้องจะป่อง และการหายใจออกกล้ามเนื้อหน้าท้องจะยุบ ซึ่งในขณะที่ทำการหายใจออกไปเรื่อย ๆ แต่ให้เกร็งหน้าท้องค้างไว้ 10 วินาที และห้ามกลั้นหายใจ ให้ใช้วิธีการค่อย ๆ ปล่อยลมหายใจออกมา
- นั่งลงกับพื้น จากนั้นทำการเหยียดขาและเอนตัวไปข้างหน้าอย่างช้า ๆ และเอื้อมมือจับที่บริเวณปลายนิ้วเท้า หากรู้สึกตึงสามารถงอเข่าได้เล็กน้อย ทำค้างไว้ประมาน 20 วินาที ท่านี้จะช่วยในการยืดกล้ามเนื้อต้นขาด้านหลัง เพื่อบรรเทาอาการปวดบริเวณต้นขา
หากใครที่มีอาการกระดูกสันหลังเคลื่อนกายภาพบำบัดเป็นวิธีที่ช่วยยืดกล้ามเนื้อได้ดีที่สุดหากพึ่งมีอาการ เพื่อที่จะไม่ให้เกิดภาวะปวดหลังเรื้อรังถึงขั้นเข้าทำการรักษาโยการผ่าตัด ดังนั้นหากใครที่ไม่อยากทำการกายภาพบำบัด สามารถให้ทาง BECOS ดูแลได้ เพราะเรามีนักกายภาพบำบัดที่มากประสบการณ์ หากใครสนใจสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เบอร์โทร 099 631 8668 หรือ BECOS : บริการจัดส่งนักกายภาพบำบัด ไปที่บ้านเเละองค์กร
คำถามที่พบบ่อย เกี่ยวกับกระดูกสันหลังเคลื่อนกายภาพบำบัดหายไหม
กระดูกเคลื่อนกี่วันหาย
หากใครที่มีอาการกระดูกสันหลังเคลื่อนระดับที่ 1-2 สามารถเข้ารับการรักษาให้หายได้โดยไม่ต้องผ่าตัด ซึ่งอาจใช้วิธีรักษาตามอาการ เช่น การกายภาพบำบัด เป็นต้น
กระดูกเคลื่อนอันตรายไหม
อาการปวดหลังคือจุดเริ่มต้นของโรคกระดูกสันหลังเคลื่อน โดยผู้ป่วยจะมีอาการชาที่บริเวณเส้นประสาทที่ถูกกดทับ ซึ่งหากปล่อยไว้เป็นระยะเวลานาน ๆ อาจส่งผลเสียต่อร่างกายเป็นอย่างมาก บางรายถึงขั้นเดินต่อไม่ไหว ดังนั้นหากใครที่พบอาการดังกล่าวควรรีบเข้าไปปรึกษาแพทย์เพื่อทำการรักษาโดยทันที