เพื่อให้หลาย ๆ คนสามารถรักษาสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงลดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้อง จึงมีความจำเป็นที่จะต้องศึกษาให้ทราบเบื้องต้นว่านิยามของความดันโลหิต หรือ BP คืออะไร ความถี่ในการวัด bp คือเท่าไหร่ จึงจะเหมาะสมไม่บ่อยหรือน้อยจนเกินไป ตลอดจนเรายังอธิบายลงลึกเกี่ยวกับข้อมูลที่เกี่ยวข้อง เช่น ห้อง bp คืออะไร สูตร bp คืออะไร หน่วย bp คืออะไร และ bp 2.5 คืออะไร ข้อมูลเหล่านี้หากเป็นบุคลากรทางการแพทย์ย่อมต้องมีความรู้เบื้องต้น สำหรับคนทั่วไปอาจอ่านทำความเข้าใจว่าประโยชน์ของ bp ช่วยอะไรบ้าง รายละเอียด bp ตามอายุเป็นอย่างไร และ bp อันตรายเป็นแบบใด ตลอดจนเรายังตอบคำถามทั่วไป เช่น Pulse pressure ปกติจะมีค่าประมาณเท่าใด ความดัน 120/70 ปกติไหม ความดัน 95 ปกติไหม และSystolic คืออะไร ร่วมด้วย ทั้งนี้เพื่อให้ทุกคนตระหนักถึงสิ่งสำคัญในการประเมินสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด
เริ่มต้นทำความเข้าใจนิยาม bp คืออะไร
bp ย่อมาจาก Blood Pressure
bp คือ ทางการแพทย์อาจมีความหมายทางการแพทย์ที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับบริบท โดยทั่วไปหมายถึงความดันโลหิต ซึ่งเป็นแรงที่กระทำโดยการไหลเวียนของเลือดบนผนังของหลอดเลือดแดง ในบริบททางการแพทย์ “BP” ยังสามารถย่อมาจาก Bipolar Disorder, Base Pair (ในพันธุกรรม) หรือ Blood Product (ส่วนประกอบของเลือดที่ใช้ในการถ่ายเลือด) ควรกำหนดความหมายเฉพาะของ “BP” ตามบริบทที่ใช้
ความถี่ในการวัด bp คือเท่าไหร่ จึงจะเหมาะสมไม่บ่อยหรือน้อยจนเกินไป
ความถี่ในการวัด bp คือความถี่ในการวัดความดันโลหิต (blood pressure) จะขึ้นอยู่กับสภาวะสุขภาพและความเสี่ยงที่ผู้รับการตรวจวัดอยู่ รวมถึงคำแนะนำจากแพทย์หรือองค์กรทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง แต่โดยทั่วไป การวัดความดันโลหิตแบบปกติสำหรับผู้ที่ไม่มีปัญหาสุขภาพทางหัวใจหรือหลอดเลือดจะแนะนำให้วัดเป็นระยะห่างกันอย่างน้อย 1 – 2 ปีครั้ง หรือตามคำแนะนำของแพทย์
แต่ในบางกรณีที่มีปัญหาสุขภาพทางหัวใจหรือหลอดเลือด หรือมีความเสี่ยงสูง เช่น โรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน หรือโรคหัวใจอื่น ๆ อาจจะต้องวัดความดันโลหิตบ่อยกว่านั้น และความถี่ในการวัดความดันโลหิตจะถูกกำหนดโดยแพทย์ที่ดูแล และสอบถามประวัติสุขภาพของผู้ป่วยในแต่ละกรณี
ห้อง bp คืออะไร
ห้อง BP คือ เป็นห้องที่ใช้ในการวัดความดันโลหิตของบุคคล ซึ่งมักใช้ในรพ. คลินิก หรือสถานที่ที่ให้บริการด้านการแพทย์
ห้อง BP จะมีอุปกรณ์เครื่องมือที่ใช้ในการวัดความดันโลหิต เช่น มนูซูรี่ (sphygmomanometer) ที่ใช้ในการบีบสายรัดสำหรับกดทับที่แขน เพื่อวัดความดันโลหิต รวมถึงสายรัด (cuff) ที่ครอบแขน เพื่อใช้ในการประมวลผลค่าความดันโลหิต
สูตร bp คืออะไร
สูตร BP คือ การบันทึกค่าความดันโลหิตของบุคคล โดยประกอบด้วยสองค่าหลัก คือ ค่าความดันโลหิตชั้นบน (Systolic Pressure) และค่าความดันโลหิตชั้นล่าง (Diastolic Pressure) ซึ่งมีหน่วยเป็นมิลลิเมตรปรอท (mmHg)
สูตร BP จะแสดงดังนี้:
ค่าความดันโลหิต = ค่าความดันโลหิตชั้นบน / ค่าความดันโลหิตชั้นล่าง
ตัวอย่าง:
ค่าความดันโลหิต 120/80 mmHg จะแปลว่า ค่าความดันโลหิตชั้นบนเท่ากับ 120 และค่าความดันโลหิตชั้นล่างเท่ากับ 80
หน่วย bp คืออะไร
หน่วย BP คือ หน่วยวัดความดันโลหิตเป็นมิลลิเมตรปรอท (mmHg) ซึ่งแสดงถึงแรงดันของเลือดที่กระทำต่อผนังหลอดเลือด ขณะหัวใจบีบสายรัดและดัน
bp 2.5 คืออะไร
ในทางการแพทย์หรือการบันทึกค่าความดันโลหิต (Blood Pressure)ค่า 2.5 BP คือค่าที่ ไม่ได้ใช้ระบุในการวัดความดันโลหิต ในปกติแล้ว ค่าความดันโลหิตจะถูกบันทึกในหน่วย mmHg (มิลลิเมตรปรอท) และระบุเป็นคู่ของตัวเลข ตัวอย่างเช่น 120/80 mmHg หรือ 120/80 แทนค่าความดันโลหิตชั้นบนและชั้นล่าง
ประโยชน์ของ bp ช่วยอะไรบ้าง
การวัดความดันโลหิต (Blood Pressure) มีประโยชน์สำคัญต่อการตรวจสอบสภาพของระบบหัวใจและหลอดเลือดได้ ดังนี้:
1. ตรวจสอบสภาพหัวใจและหลอดเลือด:
ค่าความดันโลหิตช่วยให้เรารู้ถึงการทำงานของหัวใจและหลอดเลือดว่ามีปัญหาหรือไม่ หากค่าความดันโลหิตสูงหรือต่ำเกินไป อาจแสดงถึงภาวะเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด
2. การติดตามการรักษา:
การวัดความดันโลหิตเป็นวิธีที่สามารถติดตามความสมบูรณ์ของการรักษาโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ เช่น ในผู้ที่มีโรคความดันโลหิตสูง การวัดช่วยติดตามประสิทธิภาพของการรักษา
3. การคัดกรองเบาหวานและโรคไต:
ค่าความดันโลหิตสูงอาจเป็นตัวบ่งชี้เบาหวานและโรคไต การวัดความดันโลหิตเป็นส่วนหนึ่งของการคัดกรองเบาหวานและโรคไต เพื่อการตรวจสอบความเสี่ยงและการรักษาต่อไป
4. การติดตามการปรับเปลี่ยนรูปแบบการดูแลสุขภาพ:
ค่าความดันโลหิตสูงหรือไม่ปกติอาจเกิดจากรูปแบบการดูแลสุขภาพที่ไม่ดี เช่น การบริโภคอาหารไม่เหมาะสม
สังเกตหากปกติ bp ตามอายุ มีข้อมูล ดังนี้
การวัดความดันโลหิต (Blood Pressure) bp ตามอายุสามารถสรุปได้ดังนี้:
สำหรับผู้ใหญ่:
– ความดันโลหิตปกติสำหรับผู้ใหญ่มีค่าเฉลี่ยประมาณ 120/80 mmHg (ค่าความดันโลหิตชั้นบน/ชั้นล่าง)
– ค่าความดันโลหิตช่วงปกติสำหรับผู้ใหญ่อายุระหว่าง 18-60 ปีคือ 90-139/60-89 mmHg
– ค่าความดันโลหิตที่มากกว่าหรือเท่ากับ 140/90 mmHg ถือว่าสูงและแสดงถึงภาวะความดันโลหิตสูง (hypertension)
สำหรับเด็กและวัยรุ่น:
– ค่าความดันโลหิตปกติสำหรับเด็กและวัยรุ่นมีค่าที่ผิดกันอยู่ขึ้นอยู่กับกลุ่มอายุ
– ค่าความดันโลหิตสำหรับเด็กและวัยรุ่นอาจถือว่าสูงหากเกินกว่าเกณฑ์สำหรับกลุ่มอายุนั้น ๆ
ต้องระบุว่าข้อมูลดังกล่าวเป็นข้อมูลทั่วไป การวัดความดันโลหิตที่ถูกต้องและการวิเคราะห์ผลควรทำโดยแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์
ร่างกายเข้าสู่ภาวะอันตรายเมื่อค่า bp คือ
ร่างกายจะถือว่าเข้าสู่ภาวะที่อันตรายเมื่อค่าความดันโลหิต (Blood Pressure) สูงหรือต่ำเกินไปอย่างไม่ปกติ ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างภาวะอันตรายเมื่อค่าความดันโลหิตไม่ปกติ:
1. ภาวะความดันโลหิตสูง (Hypertension):
ค่าความดันโลหิตสูงเกินกว่าเกณฑ์ที่ถือว่าปกติ (ค่าความดันโลหิตชั้นบน ≥ 140 mmHg หรือค่าความดันโลหิตชั้นล่าง ≥ 90 mmHg) สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคหัวใจขาดเลือด
2. ภาวะความดันโลหิตต่ำ (Hypotension):
ค่าความดันโลหิตต่ำกว่าเกณฑ์ที่ถือว่าปกติ อาจเกิดจากสาเหตุหลายประการ เช่น การลดการบีบตัวของหลอดเลือด การลดปริมาณน้ำเลือด หรือภาวะขาดน้ำในร่างกาย
Becos ให้ความสำคัญกับการให้บริการวัดค่า bp
Becos เรามองว่าการให้บริการตรวจวัดความดันโลหิตมีความสำคัญหลายประการ ช่วยให้สามารถตรวจพบความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญของโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ การวัดความดันโลหิตช่วยประเมินความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดของแต่ละบุคคล และเป็นแนวทางในการแทรกแซงและการรักษา นอกจากนี้ยังมีส่วนช่วยในการเฝ้าระวังสุขภาพของประชากร โดยการให้ข้อมูลสำหรับนโยบายด้านสาธารณสุขและการแทรกแซง โดยรวมแล้ว บริการวัดความดันโลหิตช่วยปรับปรุงผลลัพธ์ของผู้ป่วย ลดภาระของโรคหัวใจและหลอดเลือด และส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดีโดยรวม
คำถามที่พบ(FAQ)
Pulse pressure ปกติจะมีค่าประมาณเท่าใด
Pulse pressure (ความดันชีพจร) คือความแตกต่างระหว่างค่าความดันโลหิตชั้นบน (systolic pressure) และค่าความดันโลหิตชั้นล่าง (diastolic pressure) ซึ่งแสดงถึงแรงกระแทกของเลือดที่ถูกส่งออกจากหัวใจเข้าสู่หลอดเลือดขณะหัวใจบีบตัวและหัวใจคลายตัว
ความดัน 120/70 ปกติไหม
ค่าความดันโลหิต 120/70 mmHg ถือว่าเป็นค่าความดันโลหิตที่ถือว่าปกติหรือเป็นค่ามาตรฐานที่ดีสำหรับผู้ใหญ่ที่ไม่มีปัญหาสุขภาพทางหัวใจหรือเลือดในประวัติศาสตร์ทางการแพทย์
ความดัน 95 ปกติไหม
ค่าความดันโลหิต 95 mmHg ไม่ถือว่าเป็นค่าความดันโลหิตที่ปกติสำหรับผู้ใหญ่ที่ไม่มีปัญหาสุขภาพทางหัวใจหรือเลือดในประวัติศาสตร์ทางการแพทย์
Systolic คือ
ค่าความดันโลหิตชั้นบนหรือ Systolic pressure คือค่าความดันโลหิตที่วัดเมื่อหัวใจบีบตัวและส่งเลือดออกไปในร่างกาย ค่านี้แสดงถึงแรงกระแทกของเลือดที่ถูกส่งออกจากหัวใจ และผ่านหลอดเลือด ค่า Systolic pressure จะถูกวัดเป็นหน่วยมิลลิเมตรปรอท (mmHg)